چرا به رسمیت شناختن طالبان برای روس ها به یک گزینه منطقی تبدیل شد؟
احتمالا سه فاکتور باعث شده تا روس ها گزینه یی بهتر از به رسمیت شناختن اقتدار سیاسی طالبان در پیش روی خود نداشته باشند:

۱. اینکه حضور داعش در افغانستان خیلی جدی تر از ان شده است که طبقه سیاسی و چیز فهم افغانستان تا بحال به ان توجه کرده است. چند روز پیش وزیر دفاع روسیه رسما اعلان کرد که نیرو های داعش از خاور میانه به افغانستان درحال انتقال هستند. گرچه در قبال اینکه انها چرا و چگونه انتقال میابند چیزی نگفتند ولی خیلی محتمل است که این انتقال به دلیل نفوذ بنیاد گرایی در اسیای میانه و ایران اتفاق میافتد. در چنین یک شرایطی میشود مانور سیاسی روسیه را بهتر درک کرد. در وضعیتی که خودش به شدت در جبهه اوکراین درگیر مانده است هر کشوری دیگری هم اگر به جای روس ها میبود عین کاری را میکردند. در حال حاضر برای جنگیدن همرای داعش روس ها هیچ گزینه یی بهتر از همکاری با طالبان ندارند. اگر این کار را نکنند دیر یا زود شاهد حوادث بزرگ تر در اسیای میانه و بقیه جفرافیای مسلمان نشین روسیه خواهند بود.
حال بزرگترین سوالی که مطرح میشود اینست که ایا همکاری با روسیه برای طالبان هم از بعد استراتیژیک منطق خواهد داشت؟ برداشت من اینست که نخیر این کار اساسا به منفعت استراتیژیک طالبان نیست چون از یک طرف روسیه خیلی ضعیف است از طرف دیگر یک اسیای میانه به شدت اسلام گرا برای افتدار بیشتر طالبان بستر مطمین تر ایجاد میکند تا اینکه یک روسیه مقتدر در همسایگی اش وجود داشته باشد. بنا خیلی منطقی به نظر میرسد که طالبان با این حرکت شان به هر دو طرف وعده همکاری داده باشد. نمیشود نادیده گرفت که چنین یک رویکردی همیشه منحیث یک تعامل سیاسی عنعنوی افغان ها در گذشه بوده است - هم لعل بدست اور و هم دل یار نرنجان.

۲. بازی دوگانه یی که طالبان تا بحال در سطح بین المللی انجام داده اند نسبتا موفقیت امیز بوده است. طالبان در این چهار سال با نهایت احتیاط خود شانرا در خط تعادل بین امریکایی ها - ایرانی ها - روس ها - چینی ها و هندی ها نگهداشتند. حفظ تعادلی که تصور نمیشد طالبان بتوانند بیش از یک سال انرا سر پا نگهدارند. اگر موفقیت این کار نمیبود روس ها به ساده گی نمیتوانستند این بازی جدید را با طالبان اغاز کنند. حال سوال مهم در این عرصه ایتست که هدف نهایی طالبان از این حفظ تعادل چه بوده است؟
برداشت من اینست که یکی از سه خواست اساسی طالبان تداوم قدرت سیاسی است. بنا روس ها در نهایت فکر کردند که خوب اگر خواست نهایی ماندن در قدرت است پس ما میشود انرا پیشتر از دیگران تایید کنیم. اما اینده نشان خواهد داد که دو هدف بزرگ دیگر طالبان را روس ها چگونه براورده خواهند ساخت. الف:‌تکاثف سرمایه و ب:‌انتشار اسلام گرایی فراتر از افغانستان.
اگر روس ها از نظر اقتصادی چنانکه دیروز ریس جمهور پوتین اظهار کرد ضعیف بمانند و برای طالبان گزینه ترانسفر سرمایه نتوانند مهیا بکنند احتمالا دو هدف بزرگ دیگر طالبان بر هدف سومی شان چربی کرده و در نهایت مجبور میشوند این تعامل سیاسی را چندان جدی نگیرند. درعین زمان اگر طالبان از طرف مقابل روس ها مشوق مالی بیشتر پیدا کنند در انصورت هدف سومی به تنهایی میتواند همکاری دوطرفه طالبان را برایشان منطقی سازد. فرا موش نباید کرد که طالبان بدون اینکه در چهار طرف افغانستان نیرو های اسلام گرا در قدرت باشند نمیتوانند به تنهایی در چهار سوی خاور میانه - اسیای میانه - و جنوب اسیا با چنین یک نظامی دیر بقا نمایند.

۳. احتمالا روس ها را در این عرصه کشور های نسبتا نزدیک به انها مشوره مثبت داده اند. در این چهار سال بعضی کشور ها مانند ازبکستان - ایران و چین با طالبان روابط نزدیکتر داشتند. احتمالا روسیه این حرکت را در مشوره با انها انجام داده است. ولی سوال این است که ایا اینها واقعا روابط با طالباان را به نفع روس ها فکر کردند و یا اینکه فقط خواسته اند چالش را از سر خودشان بچ کرده باشند؟

تصور من این است که امدن داعشی ها به افغانستان میتوانند در عین زمان تمام این کشور ها را تهدید کند. بنا خیلی منطقی به نظر میرسد اگر در چنین حالتی این کشور ها - خصوصا ایران و چین - مشوره یی بدهند که منفعت خودشان در ان بیشتر درنظر گرفته شده باشد تا منفعت روس ها. در همین مطقع از زمان اگر روس ها درگیر با داعش شوند از نظر منافع منطقی امنیتی برای هر کدام این کشور ها فشار را بالای خودشان کمتر خواهد ساخت. یاد مان نرود که وقتی یک کشور ضعیف شود بقیه دوستان اش دیگر دلیل برای دلسوزی ندارند. برعکس همه کوشش خواهند کرد که از ضعف و سقوط اش بهره برداری بیشتر نمایند.

احمد ادریس رحمانی

>>>   داعش از همان راهی که به عراق و سوریه رفته بودند از همان راه به اوغانستان می آیند.
در معاهده دوحه طالبان قبول کرده اند که مسیر ترانزیت داعش به چین و روس را باز نگهدارند و امکانات لوجستیکی و نظامی در اختیار شان قرار دهند.
در آینده خواهیم دید که داعش با سلاح های امریکایی در سرحدات چین و روس عملیات نظامی میکند.
قصه اصلی این است که در یک معامله بین روس و امریکا اوکراین به روس ها واگذار شد و ایران به امریکایی ها.
بعد جمع شدن این دو قضیه قضایای بعدی باعث کشاندن پای طالبان در جنگ های برون مرزی و داخلی یک امر حتمی است.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است