در گستره فرهنگ و تاریخ ما، واژهٔ تحمل کمتر در عمل آزموده شده است.
تحمل حقیقی برخلاف تلقی عوامانه، نادیده انگاشتن تفاوت‌ها و تسلیم در برابر پلشتی ها و ناروایی‌ها نیست، بلکه هنر زیستن در جهان رنگارنگ اندیشه‌هاست بی‌آنکه پای مان از مرزهای انسانی و اخلاقی فراتر رود.

دگراندیشی، این موهبت خردورزی، در جامعه‌ای که سالها است در چنبرهٔ حقانیت مطلق اسیر است، همواره به مثابه تهدیدی برای «نظم موجود» انگاشته شده است. تاریخ گواه روشن است که این عدم تحمل و نپذیرفتن دیگری، در تمامی رده ها و هیرارشی جامعهٔ ما بمثابه رویکردی زشت و غیر عقلانی چه فجایعی را به بار آورد و حالا چگونه به یک زخم کهنه و ناسور مبدل شده است.

ریشه‌های این نابردباری را میتوان عمدتن در سه حوزه جستجو کرد:
- در روان آدمی که گاه در برابر ناشناخته‌ها به خشونت می‌گراید؛
- در ساختارهای سیاسی و اجتماعی ناعادلانه‌ و استبدادی ای که گروهی را برتر و گروهی دیگر را فرودست می‌انگارند؛
- و در دستگاه‌های ایدئولوژیکی که خود را مالک حق و حقیقتِ مطلق و دیگران را باطل می‌پندارند.

تحمل واقعی زمانی شکوفا می‌شود که بپذیریم اختلاف نظر و‌ تفاوت دیدگاه و گوناگونی باورها نه نشانهٔ دشمنی، بلکه امری کاملن طبیعی و نشانه بارز پویایی جامعه است. این بلوغ جمعی و این توانایی زیستن در کنار متفاوت‌ها، همان هنری است که تمدن‌های پایدار را از جوامع شکننده و از هم گسیخته متمایز می‌سازد.
راه برون‌رفت ازین وضعیت، هرچند دشواراست اما ناممکن نیست.

گام نخست در بازشناسی این حقیقت نهفته است که هیچ‌کس، هیچ گروه و هیچ اندیشه‌ای، و هیچ دین، آیین و مکتب فکری ای وارث انحصاری حقیقت نیست.
گام بعدی در ساختن جامعه‌ای است که در آن نه زور بلکه قانون حاکم باشد؛ جامعه‌ای که در آن نه بیداد و ستمگری ملی و طبقاتی بلکه نظام انتخابی عدالت محور بر سر کار باشد.
آینده به آن جامعه‌ای تعلق دارد که بتواند در عین حفظ اصول انسانی و اخلاقی، گوناگونی اندیشه‌ها را چونان گنجینه‌ای ارزشمند بپذیرد. این راه طولانی، دشوار و نفسگیری است، اما پیمودنش ناممکن نیست. تا نظر دوستان چه باشد؟

رزاق رحیمی

>>>   مهزیار مهرآذین:
باید برای تحمل یکدیگر باب " ایجاد نمایی در قرآن " گشوده شود و هر کسی حق داشته باشد بر اساس شاکله خاص شخصیت خودش ، به ایجاد نمایی در قرآن بپردازد و گمشده خویش را در قرآن بیابد و در این راه از چماق تکفیر و تفسیق متحجران و سنگ مغزان نهراسد .

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است